Verlaat Verlies

December is altijd weer een bijzondere maand: de feestdagen, de hectiek, de familiebanden, de afloop van een jaar en het verwelkomen van een nieuw jaar. Iedereen die een dierbare, een relatie of een dierbaar iets zoals gezondheid verloren heeft, weet dat deze momenten lastig kunnen zijn en aan het einde van het jaar nog zwaarder kunnen aanvoelen. Voordat ik het nieuwe jaar verwelkom, wil ik je graag meenemen naar de cirkel van hechting en verlies (ook wel transitiecirkel genoemd). Deze cirkel heeft meerdere stappen en loopt van welkom heten, hechten, intimiteit delen, afscheid nemen, rouwen en betekenis geven. Hierna is de cirkel weer rond om het welkom toe te laten. Als je vastloopt, spreek je van verstoorde rouw. Dat deze theorie in de praktijk veel opheldering voor mijn cliënten en voor mij als therapeut geeft, zal ik aan de hand van enkele situaties met je delen (deze zijn met toestemming van de betrokken persoon opgenomen, de namen zijn gefingeerd).

Mario (52 jaar) voelt zich doorgaans erg eenzaam. Na de diagnose maagkanker heeft hij zich nagenoeg helemaal teruggetrokken uit het sociale leven. Alleen zijn dochter komt nog af en toe op bezoek en zij maakt zich ernstige zorgen over haar vader. Zijn woning waar ik hem opzoek, straalt pure leegte en soberheid uit en dat treft mij. Ons contact en de aandacht die hij toont voor zijn welzijn komen moeizaam op gang.

Guido (28 jaar) woonde nog bij zijn moeder thuis. Sinds haar overlijden is zijn wereld helemaal ingestort. Iedere keer als hij op bezoek komt bij De Levensboom Delft valt mij op dat hij veel bevestiging nodig heeft, voortdurend mijn begeleiding controleert en weinig vertrouwen in zichzelf en in mij aan de dag legt. Het afronden van de begeleiding is een onderwerp waar hij lichtelijk van in paniek raakt.

Anneke (31 jaar) heeft mensen altijd op een bepaalde afstand gehouden. Zij redt het prima in haar eentje. Ze heeft een goede baan, een druk leven en een grote vriendenkring. Totdat zij Chris is tegen gekomen leek er geen vuiltje aan de lucht. Tot nu toe heeft zij geen serieuze langdurige relatie gehad, maar Chris doet een appèl op haar gevoelswereld. Smoorverliefd maar ook verschrikkelijk onzeker. Als zij het gevoel heeft dat alles onder haar handen wegglipt, komt zij met de aankondiging van een burn-out bij De Levensboom Delft.

Deze drie verhalen van mijn cliënten lijken in eerste instantie niet op elkaar. Maar na doorvragen en luisteren, en met behulp van werkvormen uit mijn praktijk, komt naar voren dat zij alle drie een jong verlies in hun leven hebben meegemaakt. Je kan dan spreken van verstoorde of niet genomen rouw.

Mario is weliswaar opgegroeid in een liefdevol pleeggezin maar heeft door onduidelijkheid over zijn biologische ouders en komaf, zich nooit welkom gevoeld in deze wereld. Dit kan een levenslang gevoel geven van niet de moeite waard zijn, eenzaamheid en vermijden van sociale contacten.

Guido was 5 jaar toen zijn vader verongelukte. Hij heeft destijds geen afscheid kunnen nemen van hem. Zijn moeder heeft dit onderwerp altijd ontweken. In zijn herinnering is het één grote traumatische gebeurtenis.

Anneke was 11 jaar toen haar moeder overleed. Als oudste van het gezin heeft zij veel zorg op zich genomen, haar vader ondersteund en daardoor haar eigen rouw om haar moeder weinig aandacht gegeven. Door het bouwen van een muur om haar heen heeft zij haar gevoel weggestopt.

Wat is de invloed van een ernstig verlies, zoals het overlijden van een ouder op jonge leeftijd en wat zijn de gevolgen op latere leeftijd? Als éénmaal de herinneringen van vroeger naar boven komen, is er een besef hoe dit een heel leven al invloed heeft gehad. Dit geeft inzicht, begrip en uiteindelijk rust. Ook op latere leeftijd kan je een verlaat verlies aandacht geven en alsnog de stappen zetten in de cirkel van hechting en verlies.

Bij deze nodig ik je uit om over het afgelopen jaar (of jaren) na te gaan hoe je zelf deze stappen hebt gezet. Van wie of van wat heb je afscheid moeten nemen? Hoe ziet jouw gehechtheid en liefde aan diegene of datgene waar jij afscheid van hebt genomen eruit? Heb je het aandacht gegeven, en hoe heeft dat uiteindelijk betekenis gekregen of hoe wil je dat gaan doen. Uiteraard zijn niet op alle vragen een antwoord, maar de betekenis kan al liggen in de vraag die je jezelf of de ander stelt.

Bedankt voor je interesse en je aandacht voor mij en mijn praktijk De Levensboom Delft!

Een mooi en liefdevol 2019 toegewenst!